In België wordt het aantal diabetespatiënten op 500.000 geschat. Men vermoedt dat de helft hiervan niet eens weet dat ze aan de ziekte lijden. Diabetes kan nochthans aanleiding geven tot serieuze complicaties. Om problemen te voorkomen, besteed je er best tijdig aandacht aan!
Wat is diabetes?
Diabetes, ook suikerziekte genaamd, is een chronische aandoening die ontstaat wanneer de pancreas of alvleesklier onvoldoende insuline aanmaakt en/of wanneer het lichaam onvoldoende in staat is de aanwezige insuline te gebruiken.
Wanneer we koolhydraten innemen via onze voeding, worden deze in de darmen verteerd en omgezet in glucose. Deze glucose gaat door de darmwand naar het bloed, dat het vervoert doorheen ons lichaam om onze organen en weefsels te voorzien van energie. Onze organen en weefsels hebben een hormoon, insuline, nodig om de glucose te kunnen gebruiken.
Insuline wordt aangemaakt in de pancreas of alvleesklier. Het is als het ware de sleutel die de deur opent om glucose vanuit het bloed in de cellen binnen te laten om deze zo van energie
te voorzien.
Als je diabetes hebt, zal je pancreas onvoldoende insuline aanmaken en/of zullen je cellen niet goed op insuline reageren, waardoor glucose niet meer gemakkelijk uit het bloed opgenomen wordt in de cellen. Als gevolg hiervan zal de hoeveelheid glucose in je bloed stijgen.
Wat is het verschil tussen diabetes type 1 en type 2?
Diabetes type 1 (ongeveer 10% van alle diabetespatiënten) is een auto-immuunziekte waarbij ons lichaam antistoffen aanmaakt die de eigen bètacellen van de pancreas, verantwoordelijk voor de aanmaak van insuline, vernietigen.
Diabetes type 1 ontwikkelt zich voornamelijk bij kinderen en jongvolwassenen. Mensen die aan deze aandoening lijden hebben dagelijks injecties nodig met insuline of gebruiken een insulinepomp. We noemen dit ‘insuline-afhankelijke diabetes’.
Diabetes type 2 is het gevolg van het samen voorkomen van 2 nauw met elkaar verbonden fenomenen:
- Ten eerste is er een vermindering van de gevoeligheid van de cellen voor de werking van insuline, alsof ze er ‘resistent’ tegen geworden zijn. De oorzaak van deze insulineresistentie is complex en vele factoren kunnen een rol spelen. Naast genetische of familiale aanleg zijn overgewicht en obesitas gekende uitlokkende factoren.
- Ten tweede ontstaat er een ‘reactionaire hyperinsulinemie’. Om een normale glucosespiegel te verkrijgen en te behouden, blijft de pancreas insuline produceren, ook al reageert het lichaam minder goed op de aanwezige insuline. Op de duur geraakt de pancreas uitgeput en de productie van insuline vermindert met als gevolg dat de glucosespiegel in het bloed abnormaal hoog wordt.
Type 2 diabetes komt voornamelijk voor vanaf de leeftijd van 40 jaar. De laatste jaren zien we het echter ook ontstaan bij kinderen en jongvolwassenen met overgewicht en obesitas.
Wat zijn de symptomen van diabetes type 2?
Diabetes type 2 kan jarenlang sluimeren: de symptomen kunnen heel licht aanwezig zijn of zelfs helemaal niet merkbaar zijn. Men kan dus diabetes hebben zonder het te weten, en dit jaren aan een stuk.
Tekenen die je kunnen waarschuwen om een arts te raadplegen zijn:
- Aandrang voelen om vaak te plassen en grote dorst hebben
- Vermoeidheid, futloosheid
- Gewichtsverlies
- Tintelingen, gevoelloosheid ter hoogte van handen en voeten
- Wazig zicht
- Vertraagde wondheling, frequente infecties
- Verminderde concentratie
- Braakneigingen en maaglast (vaak verward met symptomen van griep)
Hoe wordt diabetes opgespoord?
De opsporing gebeurt door nuchter bloed af te nemen. Wanneer verhoogde glucosewaarden in het bloed worden vastgesteld, namelijk ≥ 110 mg/dl, wordt er een tweede bloedafname gedaan. Wordt er bij die tweede bloedafname een bloedglucose vastgesteld van ≥ 126 mg/dl dan wordt de diagnose van diabetes gesteld.
Wanneer de resultaten normaal zijn (< 110 mg/dl) dan wordt dit onderzoek elke drie jaar uitgevoerd. Stelt men afwijkende waarden vast (prediabetes = bloedglucosewaarden tussen 110 en 125 mg/dl) of heb je zwangerschapsdiabetes gehad, dan wordt een jaarlijks onderzoek aanbevolen.
Meer weten? www.diabetes.be